Wist je dat het impressionisme werd geleid door drie getalenteerde vrouwen? Of dat Fountain van Marcel Duchamp origineel door een vrouw is bedacht? In deze serie willen we met The TittyMag verhalen van toonaangevende vrouwen uit de kunstgeschiedenis opnieuw vertellen. Deze verhalen zijn vaak door de kreukels van de tijd in vergetelheid geraakt. Deze week bespreken we een vrouw die zeker niet onbekend is gebleven, maar waarvan bepaalde werken wél meer aandacht verdienen. Namelijk: het onbekende werk van Frida Kahlo.
In deze Art HERstory special lichten we werk uit van Frida Kahlo dat relatief onbekend is gebleven. Hoewel we veel kunstenaars bespreken die door de kreukels van de tijd in vergetelheid zijn geraakt, bespreken we deze week een kunstenaar die wereldberoemd is. Frida Kahlo is een kunstenaar wiens naam en werk over de hele wereld befaamd is. Als je iemand vraagt om een vrouwelijke kunstenaar te noemen, is de kans groot dat ‘Kahlo’ als eerste benoemd wordt.
Het publiek zal zich bij Frida Kahlo een sterke vrouw met een unibrow, bloemen in haar haren en opvallende traditionele Mexicaanse kleding voorstellen.
Dit komt deels doordat haar eigen beeld een belangrijk onderwerp was voor Kahlo – ongeveer een derde van al haar kunstwerken zijn zelfportretten. Hoewel ze in 1954 stierf, worden haar werken nog steeds als fris en vernieuwend ervaren: haar zelfportretten spreken boekdelen over haar identiteit, de noodzaak om je eigen imago te creëren en je eigen verhaal te vertellen. Ze beeldt zichzelf af terwijl ze naar de toeschouwer kijkt: direct, fel en uitdagend.
Het leven van Frida was net zo bijzonder als haar werk. Er is veel over geschreven en wereldwijd zijn er vele tentoonstellingen geweest waarin haar identiteit het visitekaartje naar de buitenwereld was; bezoekers zijn geïnteresseerd in haar persoonlijkheid – wie ze was, hoe ze zich kleedde, met wie ze naar bed ging, haar verhaal.
Maar we merken allemaal ook dat Frida Kahlo een soort handelsmerk is geworden. Haar gezicht met iconische unibrow is tegenwoordig zelfs te vinden op douchegordijnen. Hiermee wordt haar persoonlijkheid haar primaire handelsmerk, maar haar talent als creatief maker raakt daardoor in vergetelheid.
Tentoonstellingen en hun catalogi zijn vaak gericht op dat verhaal, ze hebben de neiging om dezelfde schilderijen en dezelfde ideeën over dezelfde schilderijen te herhalen. Daarbij laten ze een hele reeks werken en ideeën buiten beschouwing. Over deze ‘vergeten’ werken is dan ook verbazingwekkend weinig te vinden, ze zijn niet zo diep bestudeerd als haar zelfportretten.
We hebben deze week een portret van de Mexicaanse kunstenaar uitgekozen dat net een ander licht op Kahlo als getalenteerd autonome maker schijnt. Als je dieper graaft in de werken van Kahlo, zul je ontdekken dat er een diepte zit in haar intellectuele betrokkenheid bij de ontwikkelingen binnen de kunstwereld. Dit idee is in strijd met het idee dat ze alleen werd beïnvloed door haar ontmoeting met Rivera in 1928 – of dat haar autodidactisch werk instinctief gehuil van vrouwelijke pijn is.
Kahlo’s schilderijen onthullen haar onderzoek naar en experimenten in kunststromingen, van de jeugdige Mexicaanse kijk op modernisme, kubisme en later surrealisme. Ook dit zie je terug in het werk Dos Mujeres (Salvadora y Herminia) uit 1927. Het werk toont de gelijkenis van twee dienstmeiden die Kahlo al sinds haar kindertijd kent van haar ouders huis. Kahlo maakt een prachtige verwijzing naar communistische werken door de vrouwen en profil achter elkaar af te beelden. Het heeft een grafische kracht die past bij haar communistische sympathieën. Het werk brengt hulde aan werkende vrouwen en beeldt ze af als Madonna’s die voor een erekleed geposeerd zijn.
Hoewel de vrouwen dienstmeiden zijn, koos Kahlo ervoor ze af te beelden in een stijl die gewoonlijk was voorbehouden aan rijke en invloedrijke mensen. De vrouwen worden weergegeven met detail en waardigheid, met de nadruk op hun karakter en persoonlijkheid. Ze toont ze als waardige mensen met een identiteit.
Het werk viert daarnaast ook een breder, inclusiever verhaal van het modernisme in Amerika en de Mexicaanse bevolking. Zulke genuanceerde weergave van inheemse Mexicaanse vrouwen werden voor de 20ste eeuw zelden positief vertegenwoordigd in de kunst.
In de tropische achtergrond maakt Kahlo nog een verwijzing naar andere makers: de bladeren lijken op die van Henri Rousseau en zijn weergave van de jungles.
Dit is slechts één werk van de vele inspirerende werken van Kahlo die onderbelicht zijn gebleven. In 2021 hebben drie vrouwelijke schrijvers een prachtig boek uitgebracht die vele van deze unseen works belichten: Frida Kahlo. The Complete Paintings.
Wist je trouwens dat The TittyMag een 6-delige podcast serie heeft gemaakt over Frida in samenwerking met het Drents Museum? In deze podcast serie duikt Cathelijne Blok met verschillende gasten in het leven en de verschillende liefdes van Frida. Luister Frida’s liefde hier!
Om de week zullen we jullie inspireren met verhalen die je wellicht nog niet eerder hebt gehoord. Ken jij nog een kunstenaar waar je graag meer over wil weten? Laat het ons weten via Instagram of stuur een mail naar info@thetittymag.com.