‘Ik meng me liever niet in die hele discussie.’ De punt achter die zin was het einde van onze conversatie. We deelden dezelfde mening, hadden hetzelfde standpunt, maar mijn gesprekspartner was stil. Ik tel ongeduldig tot tien in mijn hoofd. Nog steeds stil.
Ik hoor vaker dit soort uitspraken. ‘Dit hele debat is uit de hand gelopen, dus ik blijf liever neutraal.’ Soms is er een verwoede poging de stilte te rechtvaardigen, door bijvoorbeeld angst voor de reacties op een uitgesproken mening, of ‘Ik vind er wel iets van, maar ik heb het gevoel dat dit niet echt mijn gevecht is.’ Een rechtvaardiging zonder rechtvaardigheid. De keuze neutraal te blijven is een bewuste keuze. Maar wat schieten we op met neutraliteit?
De eerder beschreven conversaties heb ik vaak gehad. In deze maanden van het jaar misschien wel erg vaak. En ja, ook ik ben moe van het vechten, maar dat is geen excuus voor stilte. Martin Luther King Jr. zei het zo treffend in de context van een Amerika dat niet opstond voor de rechten van hun zwarte medemens:
‘In the end, we will remember not the words of our enemies, but the silence of our friends.’
Deze quote is mijn antwoord op het (zeer inhoudsloze) verwijt dat zoveel witte mensen staan te demonstreren tegen zwarte piet, dus dat het dan wel niet zo racistisch zal zijn. Deze quote is mijn antwoord op mannen die niks durven te zeggen over het feit dat hun vrouwelijke collega in dezelfde functie minder verdient. Deze quote is mijn antwoord op cisgenders die vragen waarom zij aanwezig zouden moeten zijn bij een Trans Solidarity Rally. Cultuur, gender, klasse, seksuele oriëntatie, disability… Ik kannog wel even doorgaan. Maar onthoud: als iets voor jou persoonlijk geen problemen oplevert, betekent dat niet dat het niet problematisch is. Denken dat dit ‘niet jouw gevecht is’, is een illusie. Niemand is vrij totdat we allemaal vrij zijn. We moeten onze stem laten horen. En niet alleen voor onszelf.
Als we kiezen voor stilte in tijden van onrecht, kiezen we de kant van de onderdrukker. Neutraliteit lijkt misschien een ‘easy way out’, maar aan een oorlog met alleen maar Zwitserlanden komt nooit een eind. Dus afgezien van het genderneutrale toilet, moet het misschien maar eens afgelopen zijn met dat neutrale gedoe.< |