Hoe inclusief is de kunstwereld? Een belangrijk onderwerp waar veel over gezegd kan en moet worden. Wij gaan erover in gesprek met de mensen die hier middenin zitten: van kunstenaars, directeuren, conservatoren tot galeriehouders. Deze week: Directeur van het Stichting Niemeijer Fonds Andrea Davina.
Hi Andrea, om meteen maar met de deur in huis te vallen, Vind jij de kunstwereld inclusief genoeg?
“Nee, Maar ik kom zelf uit de financiële wereld. Ik was vroeger een bankier en hier merkte ik dat ik te weinig vrouwelijke collega’s om me heen had. Dus toen ik een stap zette om me verder te verdiepen in de kunstwereld, dacht ik dat ik in een wereld vol inclusiviteit en vrijdenkende mensen zou binnentreden. Maar eigenlijk is het niet veel anders dan in de wereld waarin we leven. Het is een afspiegeling van het systeem waarin we vast zitten. Het is super mooi dat er aandacht is voor inclusiviteit en dat wij er bewust van zijn dat we stelselmatig mensen buitensluiten, dit is al een hele grote stap. Maar het grote probleem is dat wij nog steeds in een systeem zitten wat de ongelijkheid in stand houdt. Het is heel goed dat wij ervan bewust zijn dat er ongelijkheid is, maar we moeten het systeem veranderen anders blijven we hierin vast.”
Hoe kunnen we dit systeem het beste dan volgens jou veranderen?
“Als het om genderongelijkheid gaat, ben ik een enorme voorstander ervan om het vrouwenquotum te regulieren. Ik geloof echt dat een vrouwenquotum een speelveld creëert voor gelijkwaardigheid en eerlijke kansen. Het is algemeen bekend, dat iedereen mannen positiever beoordeeld dan vrouwen zonder dat zij betere prestaties leveren. We hebben vooroordelen zonder dat wij dit weten. De machtsverhoudingen die wij nu wereldwijd hebben is nadelig voor vrouwen. De wereld is al flink aan het veranderen maar het doel van gelijkwaardigheid is nog steeds niet bereikt. Het wordt tijd dat we met elkaar gelijkwaardigheid centraal moeten zetten.”
Jij doet dit zelf al enorm door je op diverse manieren hard te maken voor de vrouw in de kunst, maar ook door het Niemeijer Fonds, kan je ons hier nog iets meer over vertellen?
“Het Niemeijer Fonds is een particulier vermogen fonds. Als doel hebben wij om kunstenaars te steunen en te stimuleren. Ook ondersteunen wij initiatieven op het gebied van kunst, cultuur en maatschappij. Dat doen we door middel van het verstrekken van donaties aan kunstenaars. Je moet denken aan een kunstenaar die een financiële bijdrage vraagt voor bijvoorbeeld een kunst publicatie of voor een bepaalde Master. Wij willen met het fonds de kunstenaar ondersteunen op financieel vlak in zijn professionele loopbaan en om zichzelf zo nog verder te ontwikkelen.”
Hoe is het Niemeijer Fonds eigenlijk tot stand gekomen?
“Het is vijfentwintig jaar geleden opgericht door een vrouw genaamd Theodora Niemeijer. Zij was zo’n ontzettend bijzonder persoon! Zij maakte zelf kunst en had een enorme passie hiervoor. Zij heeft op de kunstacademie in Den Haag gezeten en in Duitsland en had uiteindelijk ook haar eigen atelier. Toen zij uiteindelijk overleed heeft zij een groot deel van haar vermogen nagelaten aan deze stichting. Tot de dag van vandaag doneert het fonds nog jaarlijks uit het rendement van het Theodora Niemeijer.”
Met het Niemeijer Fonds houden jullie je dus veel bezig met inclusiviteit in de kunst, want om de twee jaar reiken jullie een prijs uit aan een vrouwelijke kunstenaar. Wat houdt deze prijs in?
“Dat is een van onze eigen initiatieven waarmee we gestart zijn. Tien jaar geleden werd deze prijs geïntroduceerd, omdat de werken van vrouwelijke kunstenaars zwaar ondervertegenwoordigd zijn in musea. Het is de enige beeldende kunstprijs specifiek voor vrouwen, die wonen en werken in Nederland. De winnaar krijgt tienduizend euro en nog eens tienduizend euro om haar kunst projectvoorstel, die zij had ingediend uit te voeren in het van Abbemuseum in Eindhoven. We hebben nu vijf edities gehad, maar nu gaan wij over naar een nieuwe vorm. Wij willen namelijk nog meer musea betrekken in dit project. Een museum moet nu kunstenaars aan ons aanleveren om kans te maken op de prijs. Hiervoor moeten zij de kunstenaars aankopen, dus zo veranderen wij ook de verhoudingen tussen man en vrouw in het museum. We gaan dus nog meer over tot echt actie ondernemen om zo verandering aan te gaan.”
Wat wil je nog graag bereiken met het Niemeijer Fonds?
“Als we het nu even over de prijs hebben zou ik het heel mooi vinden als de prijs zich opheft, want dan is gelijkwaardigheid bereikt. Ik zou het mooi vinden om te zien als meer musea het vrouwenquotum aanneemt en dat het balans tussen man en vrouw gelijk staat. Nederland bestaat 50% uit vrouwen en 50% uit mannen, waarom moeten we het nog steeds over balans hebben op andere gebieden? Als het fonds hier verandering in te weeg kan brengen ben ik al super blij!”
Meer weten over Andrea Davina? Volg haar dan zeker op Instagram!
