In 2018 organiseerden wij onze allereerste Titty Talk: een first date met 40 feministen. Een inspirerende ontmoeting tussen activisten, feministische organisaties, kunstenaars en journalisten. Allemaal proberen ze op hun eigen manier een positieve verandering teweeg te brengen. Alleen wie zijn die feministen nou eigenlijk en waar staan ze voor? Wij stellen je ze voor in onze reeks: De feministische beldate! Deze keer spreken we met spoken word-artiest Amara van der Elst.
Is er vanuit de kunstwereld genoeg waardering voor spoken word?
“Het komt steeds vaker voor, maar het hangt ervan af aan wie je het vraagt. In de omgeving waarin ik me bevind, hebben mensen respect voor deze kunstvorm. Maar er zijn nog weinig mensen die naar spoken word-avonden gaan – dat is een volgende stap om te zetten.”
Waar zou het gebrek aan interesse dat je beschrijft vandaan kunnen komen?
“Spoken word is lastig te kaderen: het is geen rap, het past niet binnen de literaire traditie, het is heel vrij. In een programmaboekje is het moeilijk te omschrijven. Ik denk dat het feit dat het zo lastig te marketen is, de populariteit veel tegenhoudt.
Dat is jammer, want bij spoken word is iedereen opzoek naar manieren om grenzen te verleggen en bruggen te maken. Het is naar mijn mening de essentie van kunst en de ultieme manier van storytelling. Ik denk dat we nog heel wat herrie gaan maken en daar heb ik wel zin in.”
Wat is de boodschap die je met jouw kunst over wil dragen?
“Ik werk uit van verhalen die ik in me draag en vind altijd een manier in om mensen te laten zien dat ze niet alleen zijn. We leven in een heel individualistische samenleving, dus het is heel makkelijk om je eenzaam te voelen en te denken: niemand begrijpt mij, niemand voelt wat ik voel, niemand denkt zoals ik denk.
Maar op het moment dat je mijn werk hoort, besef je dat je het niet alleen hoeft te dragen – er zijn andere mensen die door hetzelfde heengaan. Voor mij is spoken word een manier van troost, een manier van verbinding, een methodiek van het mens zijn vieren.”
Hoe vind je de juiste woorden?
“Het is intuïtief voor mij. Ik zit al een tijdje met een concept in mijn hoofd voordat ik ermee aan de slag ga. Eerst ga ik nadenken, voelen, om me heen kijken, in gesprek met mensen.
En op een begeven moment heb ik genoeg informatie verzameld.
Voor mij is het lastige deel de eerste zin. Een zin waar je op door kunt bouwen, de reden om een verhaal te vertellen. Maar uiteindelijk rolt het er altijd heel natuurlijk uit. Ik zeg altijd: als je het kunt rijmen, dan is het waar. Ik probeer soms namelijk iets te zeggen, maar dan lukt het niet om te rijmen. Als ik de rijm voel, kom ik vanzelf bij wat ik eigenlijk hoor te zeggen.”
Hoe ben je de wereld van spoken word ingerold?
“Ik dans al mijn hele leven, het was voor mij altijd een creatieve uitlaatklep. Maar toen ik naar een dansschool ging, veranderde alles – ik had een nieuwe creatieve uitlaatklep nodig.
Als tiener sliep ik slecht en lag ik tot laat tekstjes te schrijven op mijn telefoon. Ik hield het voor mezelf, totdat ik het één keer deelde en mensen me aanmoedigden er iets mee te doen. Via mijn docent Kunstgeschiedenis kwam ik toen uit bij Kunstbende – dit was een succes. Ik ging naar elke open mic die ik kon vinden om een naam voor mezelf te maken en ben heel blij met hoe alles is gelopen.”
Hoe was om vorig jaar op het podium te staan tijdens de Nationale Dodenherdenking?
“Heel intens, zo intens dat ik daarna ook niet meer wist hoe het voelde. Het is een dag van rouw. Als ik op het podium sta, ben ik extra open voor wat mensen om me heen voelen en dat was toen heel sterk. Er waren bijzondere mensen aanwezig, zoals het Koninklijk Huis en overlevenden van de oorlog. Het was erg betekenisvol om de stilte die de ruimte vulde te breken. Ik voel me vereerd dat ik het mocht doen.
Achteraf kreeg ik berichten van mensen die mijn verhaal inspirerend vonden. Ze vertelden dat ze hadden gehuild, oude fotoboeken hadden opengeslagen en hun familiegeschiedenis hadden besproken. Dat raakt mij – het is een speciaal moment waar ik met veel liefde op terugkijk.”
Wil je meer zien van Amara van der Elst? Volg haar dan op Instagram!
