Ongesteld zijn is geen pretje. Niemand kiest ervoor. Het kost veel geld en al die tampons zijn ook nog is best wel slecht voor het milieu. Daarom startten 4 studenten een petitie om de milieuvriendelijke menstruatiecup in het basispakket te krijgen!
TheTittyMag: Hoe hebben mensen gereageerd op de petitie?
Lisa Janssen: We hebben nu ruim 6000 handtekeningen! En we merken ook dat de media heel geïnteresseerd is. Veel mensen zijn er dus wel over te spreken. We hebben natuurlijk ook negatieve berichten gekregen. Sommige vrouwen vinden het onzin, want ‘ik ga toch niet zo’n cup in mijn lichaam stoppen’.
TTM: Merk je verschil tussen de reacties van mannen en vrouwen?
LJ: We zien op Facebook een heleboel mannen die reageren met dingen als ‘en mijn scheermesjes dan?’. Waar zij niet aan denken, is dat menstruatieproducten een eerste levensbehoefte zijn. Als je geen tampon hebt, kun je de deur niet uit. Als je geen scheermesje hebt kun je je wél gewoon buiten verkondigen.
TTM: Waarom doen jullie dit?
JW: We vinden het eigenlijk heel gek dat een vrouw anno 2019 nog steeds alle kosten draagt voor het feit dat zij elke maand menstrueert. Het is geen hobby. Een man wil uiteindelijk net zo graag kinderen als een vrouw.
TTM: Het doel is duidelijk: de menstruatiecup in het basispakket. Wat hopen jullie verder nog te bereiken met de petitie?
LJ: Ten eerste zijn er een heleboel vrouwen die geen geld hebben om menstruatieproducten te betalen. Wij willen dat deze menstruatiearmoede aangepakt wordt. In Engeland en Schotland is dit inmiddels een groot ding geworden. Daar delen ze nu gratis tampons en maandverband uit op scholen. Wij vinden eigenlijk dat je dat nog een stapje verder moet nemen door te kiezen voor een milieuvriendelijk alternatief. Vooral aangezien een vrouw in haar leven zo’n 60 tot 90 kilo afval aan tampons en maandverband produceert.
En ten tweede willen we het taboe rondom ongesteldheid doorbreken. Het zit in onze samenleving geïntegreerd dat je niet praat over menstruatie. Als je een collega om een tampon vraagt, moet die stiekem onder de tafel worden doorgegeven. Hier moet verandering in komen.
TTM: Hoe willen jullie dit taboe doorbreken?
JW: Educatie over menstruatie kan een heel grote rol spelen. Op de basisschool worden er al meisjes ongesteld. Door het onderwerp bespreekbaar te maken op scholen, is de eerste stap al gezet. En als je vroeg uitgelegd krijgt wat de opties en voordelen zijn, kan je zelf een keuze maken. Anders gebruik je als jong meisje gewoon hetgeen dat je moeder ook gebruikt of wat zij voor je koopt.
TTM: Hoe is het idee voor de petitie ontstaan?
LJ: We hebben met zijn vieren een gezamenlijk vak op school. En daar waren we aan het praten over period poverty (ongesteldheidsarmoede) in Engeland en hoe dat tegenwoordig aan wordt gepakt. Toen dachten wij: waarom is hier in Nederland geen aandacht voor? Het wordt niet eens erkend als een probleem, terwijl het dat wel is. Dat hebben we ook gemerkt aan de vele reacties die we hebben gekregen. Met deze petitie hopen wij de overheid te prikkelen om er wél aandacht aan te besteden.
TTM: Wat kan de reden zijn dat het in Nederland genegeerd wordt?
Janneke Wijman: Er is een verband tussen de taboe rondom ongesteldheid en die rondom armoede. Mensen praten er liever niet over dat ze arm zijn. En om je dan uit te spreken over het probleem dat je je menstruatieproducten niet kunt betalen. Ja, dat is dubbel zo moeilijk. Plus, veel mensen ontkennen ook dat het een probleem is in Nederland. Zo van ‘Oh joh, dat gebeurt hier toch niet’.
TTM: Merken jullie in je eigen omgeving dat er mensen zijn die dit probleem herkennen?
LJ: Ja, toen mijn moeder’s ouders gingen scheiden heeft ze een tijdje van heel weinig geld moeten leven. Er was geen geld voor tampons of maandverband. Daardoor heeft ze anderhalf jaar lang, elke maand thuis gezeten als ze ongesteld was.
TTM: Veel vrouwen kiezen nog voor tampons of maandverband. Waarom dan toch de keuze voor de menstruatiecup?
JW: We wilden sowieso een milieuvriendelijke oplossing. Máár we wilden het ook een beetje haalbaar maken voor de overheid. Als je iedere vrouw die menstrueert elke maand tampons en maandverband moet geven, is de drempel een stuk hoger. Zo’n cup gaat minstens 5 jaar mee, dus dat maakt het een stuk makkelijker en goedkoper op de lange termijn.
Er zitten een heleboel voordelen aan de menstruatiecup. Veel vrouwen denken bijvoorbeeld dat het niks voor hen is, omdat ze veel vloeien. Terwijl een cup net zoveel opvangt als 3 XL-tampons! Ook bestaat maandverband voor het grootste deel uit plastic. Totaal niet duurzaam dus. Maar de stoffen in dat plastic zijn ook helemaal niet geschikt om tegen zo’n intiem deel van je lichaam aan te zitten. Het is dus beter voor je gezondheid. Én ook een hele belangrijke: duurzaam is in dit geval veel goedkoper. Een vrouw is in haar leven zo’n €1600-1700 kwijt aan tampons of maandverband. Een menstruatiecup kost in totaal €250.
TTM: Zou het haalbaar zijn om de keuze te bieden tussen verschillende menstruatieproducten?
JW: Je moet dit zien als onze eerste stap. Wij vinden dat de overheid iéts moet vergoeden. Natuurlijk moet het daar niet bij stoppen! Maar we zoeken naar een manier om het zowel haalbaar te maken, als goed voor menstruerende vrouwen. Dit doel an sich is al een flinke uitdaging om voor elkaar te krijgen.
TTM: Gaan vrouwen volgens jullie ook echt meer een cup gebruiken als hij in het basispakket komt?
JW: Ja, absoluut! Het is een investering. En als je niet zeker weet of het je bevalt, geef je er niet snel €30 aan uit. Als je hem krijgt, kan je het op je gemak een keertje uitproberen. De drempel is dan een stuk lager.
TTM: Als jullie genoeg handtekeningen hebben, wordt het onderwerp behandeld in de Tweede Kamer. Hebben jullie al bedacht wat de volgende stap is?
LJ: We willen veel gaan lobbyen bij politieke partijen. Als het besproken wordt in de Tweede Kamer, betekent dat natuurlijk niet dat er ook daadwerkelijk wat verandert. Maar we vinden het wel al een grote stap. We proberen ervoor te zorgen dat er zoveel mogelijk organisaties achter ons staan. De steun van het menstruatie voorlichtingsinstituut hebben we al. En ook Dwars, de jongerenorganisatie van GroenLinks, heeft gezegd dat ze achter ons staan. Het eerste contact met Den Haag is dus al gelegd.
TTM: Waar kan je het beste heengaan als je meer wil weten over de menstruatiecup?
JW: De website https://www.menstruatiecup.nl/ is een goede website om meer te leren over het product. Ook hebben we allemaal Facebook en reageren we op iedereen die een vraag heeft. En natuurlijk staat er informatie bij onze petitie. Je kunt zelfs een contactformulier invullen. Zo komt je vraag direct in onze mailbox.
