Een noodkreet van Lyle Muns, oud- woordvoerder van PROUD (vakbond Sekswerkers) en actief betrokken bij actiegroep PrEPnu. Ieder jaar komen er in Nederland 900 nieuwe HIV besmettingen bij, terwijl er een preventiemedicijn op de markt beschikbaar is. Lyle pleit ervoor, dat dit medicijn wordt vergoed voor de risicogroepen in Nederland, want hoe kan het dat er nog steeds mensen onnodig besmet raken met HIV?
TheTittyMag: Hoe kan het dat HIV niet de wereld uit is?
Lyle Muns: HIV is een hardnekkige ziekte en we doen nog steeds niet genoeg. Pia Dijkstra (D66) en Linda Voortman (GroenLinks) hadden een verzoek ingediend om PrEP te vergoeden voor risicogroepen, maar dat is afgewezen. Er komen momenteel zo’n 900 nieuwe infecties per jaar bij en dit aantal stijgt. Ik maak me hier erg veel zorgen over. We hebben in Nederland een medicijn om deze ziekte tegen te gaan. Hoeveel mensen moeten er nog HIV-positief worden voordat we in Nederland in actie komen? Hoelang willen we hier nog mee wachten?
TTM: We leven in 2016. Je zou toch hopen dat we beschikbare medicijnen tegen een vreselijke ziekte willen inzetten? Waarom vergoeden we PrEP dan niet?
LM: Daar zijn meerdere redenen voor. Er is te weinig politieke druk en er zijn nog veel mensen die niet weten dat het virus überhaupt bestaat. Tijdens de epidemie in de jaren ‘80/ ‘90 zag je de directe gevolgen van HIV. Toen was de kwestie heel urgent, omdat je in je eigen omgeving je vrienden eraan zag overlijden. De aandacht is nu verslapt en er heerst een zekere condoom-moeheid. Er worden minder condooms gebruikt, want je overlijdt niet meer aan HIV/AIDS. Maar het aantal besmettingen neemt juist toe. Mensen snappen niet hoe ernstig deze ziekte is en dat is heel frustrerend, want je weet dat er een oplossing is, maar er wordt niet voor gekozen.
TTM: Loopt Nederland hierin achter?
LM: JA, ontzettend! PrEP is hier gewoon legaal en kan je het krijgen op recept. Maar het kost 550 euro per maand en dat kunnen de meeste mensen zich niet veroorloven. Je kunt wel meedoen aan een studie in Amsterdam, maar er is een beperkt aantal mensen dat hieraan mee mag doen. Gek voorbeeld, maar zelfs in Kenia lopen er studies, waarbij PrEP gratis ter beschikking wordt gesteld. In Amerika is het binnen de zorg goed geregeld en ook in Noorwegen en Engeland zijn ze bezig om PrEP op de markt te krijgen en te vergoeden.
TTM: Ben jij bang voor de toekomst?
LM: De teller tikt gewoon door. Ik weet niet wat nu het plan is om het aantal besmettingen te stoppen. Op het vlak van HIV heb ik het idee dat we nu stilstaan. In de jaren ‘80/’90 tijdens de hoogtijdagen van de HIV-epidemie en er veel homomannen aan overleden, was er veel aandacht voor deze verschrikkelijke ziekte. Anno 2016 is er gelukkig een goed medicijn. Doordat je de infectie nu kunt overleven, is de aandacht enorm verslapt, maar de ziekte is zeker niet weg!
TTM: Denk je, dat verslappen van die aandacht ook te maken heeft met een zekere angst en met niet bezig te willen zijn met dit probleem?
LM: Zeker. Het heeft ook te maken met een moreel kantje. Je kan er van alles van vinden, maar we kunnen er ook pragmatisch over denken. Stimuleren van condoomgebruik alleen is niet genoeg. Partijen zoals de PvdA of zelfs VVD, vrijzinnige partijen, die homorechten een warm hart toedragen, stemmen nog altijd tegen het voorstel om PrEP te vergoeden voor risicogroepen. Ik snap dit niet en ik maak me er boos over. Ik ben gewoon bang. Bang, dat ook ik hoor, dat ik HIV-positief ben. Ik ben sekswerker en ook homo, en volgens de statistieken ben ik niet veilig. Seks hoort mooi te zijn, maar voor mij gaat dit gepaard met angst voor deze vreselijke ziekte.
TTM: Heerst er veel angst onder homo’s?
LM: De angst om HIV te krijgen werkt negatief op het genieten van seks, want de angst om ziek te worden, speelt constant door je hoofd. Als je voor het gebruik van PrEP bent, is de vraag vaak meteen of je dan onveilige seks hebt, terwijl het ook kan zijn dat je juist extra veilig wilt zijn. Er zijn nog steeds mensen, die niet het bord willen delen met iemand, die HIV- positief is. Het is nog steeds een ingewikkeld taboe, zelfs in 2016 en zelfs in ons vrije Amsterdam. Binnen de homogemeenschap is er veel discriminatie onderling en dat maakt het lastig om een leuke date te krijgen, terwijl je HIV niet kunt overdragen als je de juiste medicijnen gebruikt, maar veel mensen weten dit niet. Dit maakt het heel moeilijk om er eerlijk en open over te praten.
TTM: Ben je positief over de toekomst?
LM: Ik ben zeker positief. Ik geloof dat er beweging ontstaat binnen de politiek, en ik hoop dat die op korte termijn resultaten boekt. Ik weet dat dingen anders kunnen. Ik roep mijn vrienden op om zich uit te spreken en te vertellen over de angst waar ze mee rondlopen, zodat HIV-besmetting weer op de politieke agenda gezet komt! Ook doe ik een oproep aan de politiek om het preventiemedicijn te vergoeden, en aan de farmaceut om het goedkoper te maken. We moeten ervoor zorgen dat discussie menselijker wordt en de oplossing betaalbaarder.