Hoe inclusief is de kunstwereld? Een belangrijk onderwerp waar veel over gezegd kan en moet worden. Wij gaan erover in gesprek met de mensen die hier middenin zitten: van kunstenaars, directeurs en conservatoren tot galeriehouders. Dit keer spreken we met Emma en Caroline van het kunstcollectief Achter de Ramen. Hoe ziet de kunstwereld er volgens hen uit op het moment?
Waar zijn jullie momenteel mee bezig?
“Het laatste project van Achter de Ramen was een samenwerking met Weelde in Rotterdam. Toen hebben we het uitgaansleven gecombineerd met kunst. Het was een performance, expositie en line-up met DJ’s in één.
Er kwamen veel mensen op af waarvan je het normaal niet zou verwachten. Het was heel interessant om hen in aanraking te kunnen brengen met kunst.”
Hoe is Achter de Ramen tot stand gekomen?
“Aan het begin van de eerste lockdown wilde ik een project starten waardoor mensen toch veilig kunst konden blijven bekijken, aangezien de musea gesloten waren. Emma en ik hebben een atelier met een groot etalageraam, dus het leek ons interessant om daar dingen in te gaan exposeren.
De naam Achter de Ramen heeft een dubbele betekenis. Ten eerste kijk je natuurlijk door een raam naar de werken. Maar daarnaast refereert het ook naar prostitutie. Als je op Google ‘achter de ramen’ intypt, kom je uit op de volgende omschrijving. ‘Een vrouw die achter de ramen werkt bepaalt haar eigen prijs en werkt voor zichzelf.’ Deze uitleg, minus het sekswerk, past eigenlijk perfect bij een zelfstandige vrouwelijke kunstenaar.”
Wat waren de eerste reacties van de buitenwereld?
“Helaas werd onze naam niet door iedereen goed opgevat. Iemand van het bedrijf waarvan we ons atelier huren, vond de naam te aanstootgevend. Volgens die persoon suggereert het dat er een bordeel actief is. Daarom moesten we de expositie helaas weghalen. Inmiddels zijn we verder aan het denken over nieuwe mogelijke vormen.”
Wie zijn jullie inspiratiebronnen?
“We vinden Tracey Emin heel interessant. En dan vooral haar werk ‘My Bed’, juist omdat er zoveel kritiek op is geweest. Heel veel van haar mannelijke voorgangers deden namelijk exact hetzelfde en hun werk werd wel goed ontvangen. Als een vrouw het doet, is het ineens vulgair, controversieel en vraagt men zich af of het überhaupt kunst is.
Daarnaast vinden we de Guerrilla Girls ook inspirerend. Zij strijden al sinds de jaren ’80 voor gelijkheid in de kunstwereld. Helaas is er nog weinig veranderd. Dat laat zien hoe belangrijk het nog steeds is dat we blijven vechten.”
Hoe inclusief is de kunstwereld volgens jullie?
“Wij hebben het gevoel dat veel van onze mannelijke vrienden makkelijk in de kunstwereld terechtkomen. Wij worden als vrouwen nog vaak benaderd alsof we aan het knutselen zijn.
En naar ons idee begrijpen mannen de kunst die vrouwen maken ook niet altijd. Wij werken vanuit een ander perspectief met onderwerpen die niet iedereen meemaakt. Als er feministische uitingen terugkomen in ons werk, schrikt men daar vaak van.”
Hoe kunnen we de kunstwereld inclusiever maken?
“Het is belangrijk dat we feminisme bespreekbaar maken. En we kunnen dat gesprek makkelijker starten met een concept als Achter de Ramen. Wij kaarten aan dat de kunstwereld nog steeds niet inclusief is. Bijvoorbeeld door te zorgen voor een divers publiek dat via ons in aanraking komt met kunst van vrouwelijke makers.”
Hoe nemen jullie dit mee in jullie eigen kunst?
“Feminisme voert altijd de boventoon. We bespreken moeilijke onderwerpen door onze eigen ervaringen naar buiten te brengen. Zo hopen we dat andere vrouwen herkenning vinden in ons werk. Op die manier kunnen wij zelf verandering brengen in dat wat we missen: vrouwelijke representatie in de kunst.”
Omdat Achter de Ramen helaas niet meer mag exposeren in hun huidige atelier, zijn ze dringend opzoek naar een nieuwe plek. Ken jij of heb jij een raam, stuk muur of expositieruimte die gebruikt mag worden? Laat het ze weten! Stuur ze een berichtje op Instagram of mail naar achterderamen@gmail.com.
