Handen overal. Van boven tot onder glijden die twee vreemde handen over mijn lichaam. Overal op mijn lichaam, maar waarom w eet ik niet. Had ik hier toestemming voor gegeven?
Handen zijn lichaamsdelen die je gebruikt om te voelen en zo meer te weten te komen over hetgeen je aanraakt. Iemand een hand geven of het strelen van een glad oppervlak, zijn hele onschuldige handelingen, alleen is het niet meer zo onschuldig wanneer deze twee handen ongevraagd dezelfde handeling op een lijf uitvoeren. Mijn lijf. Het is vrijdagavond en om de een of andere reden lijkt het alsof het vrouwenlijf dezelfde behandeling krijgt als dat ene gladde oppervlak. Nieuwsgierige vreemde handen, die willen weten hoe het voelt.
Maar heb ik gezegd dat ik dit wilde? Heb ik gez egd dat het mocht? Of staat ergens in mijn gezichtsuitdrukking beschreven dat ik hier behoefte aan heb? Ik ben toch degene die bepaalt wat er gebeurt en wie er aan mag komen?
Performancekunstenaar Marina Abramović wilde laten zien wat er gebeurt als je niet meer kunt be palen wie er aan je lichaam zit, en welke gevolgen dit met zich meebrengt. Voor de performance ‘Rhythm 0′ (1974) bekeek zij die relatie tussen haar eigen lichaam en ‘de Ander’. Hiervoor legde Abramović diverse voorwerpen klaar op een tafel in het museum, waarmee de bezoekers alles met haar mochten doen wat ze maar wilden. Dit konden ze doen met onschuldige object en als honing en olijfolie, maar ook met gevaarlijke voorwerpen als een scalpel en een pistool met één kogel. Hoe besluiten mensen met een ander licha am om te gaan?
Het lijf van Abramović werd door deze vreemde handen allesbehalve lief – of zelfs niet eens – aangeraakt. Mensen gingen er vol op los en bewerkten haar lichaam wreed. Ze werd geclaimd als een tijdelijk bezit. Haar lichaam was niet meer van haarzelf. Tijdens deze zes uur durende performance ging het pu bliek steeds verder en verder. Ze drukten rozendoornen in haar huid, sneden in haar vel en betastten haar hele lichaam op een gruwelijke manier. Gedurende dit alles bleef de kunste nares geluidloos zitten. Ze liet zich betasten door al die vreemde handen. Vreemde handen die van onschuldige lichaamsdelen veranderde in brute wapens, die het lichaam wreed beroerden. Uiteindelijk werd zelfs het geladen pistool op Abramović gericht. Hier was de grens voor het publiek en werd het wapen afgepakt, waarna de artiest stopte en de zaal verliet.
Hoe kan het dat men zichzelf niet in bedwang ka n houden, en we onze aanrakingen op de verkeerde manier gebruiken? We horen onze aanrakingen toch juist te sparen voor mensen die we liefhebben, en waarvan we weten dat zij dit ook prettig vinden? Ons lichaam is ons persoonlijke eigendom. Een eigendom waar niemand aan mag zitten zonder toestemming, en wanneer je die toestemming hebt, er met liefde mee moet worden omgegaan. Maar een vreemde, ongewilde hand, is een hand die je niet wilt voelen. Een hand die net zo pijnlijk voelt als een rozendoorn. Een vreemde hand die wrede sporen achterlaat.<
