Hoe inclusief is de kunstwereld? Een belangrijk onderwerp waar veel over gezegd kan en moet worden. Wij gaan erover in gesprek met de mensen die hier middenin zitten: van kunstenaars, directeuren, conservatoren tot galeriehouders. Deze week: Schrijver en theatermaker Sarah Sluimer. Onlangs hielp ze mee met het schrijven van de opera I Have Missed You Forever.
Hoe bedenk je zo’n concept voor een opera?
“Musical director Manoj Kamps en director Lisenka Heijboer Castañón waren op zoek naar een andere manier van theater maken. Een voorstellingsproces kan namelijk best hiërarchisch zijn, je hebt verschillende rollen en de één heeft het meer voor het zeggen dan de ander. Manoj en Lisenka wilden het op een inclusievere manier aan pakken. Ze wilden iedereen een stem geven om de opera zo gelijkwaardig mogelijk tot stand te brengen.
Lisenka en Manoj hadden samen met dramaturg Antonio al wat gesprekken gevoerd. Hierna kwam ik, en Pete, die de componisten aanstuurde, er bij. We deelden onze ideeën met elkaar, evenals veel films en boeken ter inspiratie. Het was mooi om te zien dat we vaak dezelfde associaties hadden. Uiteindelijk kwamen we erop uit dat we het verhaal van vergeten en vertrapte zielen wilden vertellen. Ik heb vier schrijvers erbij gezocht om het idee tot werkelijkheid te maken. Iedere schrijver schreef twee scenes. Het was leuk dat hieruit zulke verschillende ideeën kwamen, die tegelijkertijd toch allemaal in de opera pasten. De rest van het libretto heb ik zelf geschreven.”
Hoe is de naam van de opera tot stand gekomen?
“Dat is best grappig. Als mijn zoontje van twee en ik elkaar al even niet gezien hebben, zegt hij vaak: ‘Mama ik heb jou altijd al gemist’. Ik vind dit zo mysterieus, alsof hij bedoelt dat we elkaar zijn misgelopen in een vorig leven. Of dat hij wil zeggen dat hij pas compleet is als ik er ben. Natuurlijk is het hoe tweejarigen praten, het klinkt geweldig, maar eigenlijk zijn het maar gekke zinnetjes. Toch beduidt de zin het zware gemis en de troost goed weer. Dat is waarom het perfect paste als de titel voor de opera.”
Kun je meer vertellen over het thema van de voorstelling?
“Het libretto bestaat uit allemaal individuele verhalen. Meestal probeer je plotmatig één verhaal te vertellen met een voorstelling of opera, maar hier zijn allerlei verhalen en gebeurtenissen bij elkaar gevoegd. I Have Missed You Forever is een bundeling aan verhalen geworden, waarbij eigen ervaringen hand in hand gaan met vergeten verhalen en fictieve gebeurtenissen. Iemand beschreef de opera als ubuntu, één geest is de geest van iedereen en de geest van iedereen is de geest van één iemand. Het is een gedragen gemeenschap die door de verbondenheid bestaat.
Zo zijn er scènes waarin een migrant haar leven als erg glamorous beschrijft. Ze vertelt over haar oude geliefde, de geweldige jurken die ze bezat en haar bootreis naar Nederland. Uit dit verhaal maak je op dat ze een fantastisch leven had in haar moederland.
Deze scene heb ik gebaseerd op mijn oma, zij is in de jaren ‘40 gevlucht vanuit Indonesië naar Nederland. De verhalen die mijn oma altijd vertelde, waren meeslepend en filmisch. Ik dacht dat zij een geweldig leven had, vol avontuur Pas later begreep ik hoeveel tragiek daar achter school.”
Hoe verloopt zo’n proces, van idee tot opera?
“Het was belangrijk dat we elkaar goed leerden kennen en dat de spelers een hechte groep werden. We hebben workshops met elkaar georganiseerd, om een nog betere band met elkaar op te bouwen. Deze workshops hadden tot doel dat we elkaar intuïtief beter gingen aanvoelen en dat de spelers met elkaar leerden bewegen. Gelijktijdig ben ik aan de slag gegaan met het libretto.
Er zijn meerdere schrijvers betrokken bij de opera en iedereen werd gekoppeld aan een componist. Uiteindelijk was het libretto af en konden de repetities beginnen. Tijdens de repetities heb ik nog wel aan het libretto kunnen knutselen, maar op een gegeven moment geef je het weg en is het niet meer van jou.”
Wat zou je graag willen bereiken met de opera?
“De personages die voorkomen in de opera zijn veelal queer, vrouw of op een andere manier niet de winnaars van de geschiedenis. Daar wil ik meer begrip en liefde voor kweken.
Ik hoop dat mensen na de opera wat dichter bij elkaar kunnen komen en elkaar een warm bed kunnen bieden. Mijn doel is dat het publiek met een zacht gevoel voor de onbekende ander de zaal uitloopt.”
Wil jij meer weten over Sarah Sluimer? Check hier haar Insta!
I have missed you forever is een coproductie met Asko|Schönberg, onder leiding van Manoj Kamps. Zowel grote componisten als nieuwe talenten nemen een prominente plaats binnen de identiteit van het ensemble. De voorstelling is te zien van 12 t/m 18 maart in het Internationaal Theater Amsterdam. Voorafgaand aan de première duiken onze eigen Cathelijne Blok en Imaan van der Zwan in het thema van de voorstelling.
